Afgesneden

In de Facebookgroep met dezelfde naam als mijn website stelde me iemand de vraag: ‘Ken je het gevoel van afgesneden zijn?’ Voor het antwoord op deze vraag heb ik meer woorden nodig, vandaar dat ik er een blog over schrijf. 

Sedert ik me ervan bewust ben (ongeveer rond mijn negende) dat ik een afzonderlijk individu ben en dat nare gebeurtenissen een grote impact kunnen hebben, ken ik het gevoel van afgesneden zijn. Ook sindsdien is bij mij de wetenschap gegroeid dat een mens fundamenteel alleen is en dat het drama erin bestaat dat we blijven zoeken naar die alomvattende verbinding die ons de illusie geeft dat de fundamentele eenzaamheid niet bestaat. Dit kan zwaar overkomen, voor mij is het niet alleen zwaar het biedt ook mogelijkheden. 

Het zware eraan is dat we bij grote emoties: verdriet, kwaadheid maar ook blijheid en geluk niet voor de volle honderd procent kunnen inschatten hoe de ander die emotie beleeft. Als we het al voor onszelf kunnen begrijpen en beschrijven dan nog kunnen we niet helemaal vatten hoe de ander hetzelfde ervaart. We kunnen er honderden woorden aan geven, hele boeken over schrijven maar of we dan echt voelen zoals de ander het voelt, dat kunnen we nooit weten. 

Die fundamentele eenzaamheid kan lelijk huishouden in mezelf. Gelukkig ben ik me hier niet dagelijks van bewust, het zou niet leefbaar zijn. Ze wordt heel actueel bij een breuk in de liefde, in de vriendschap, bij het sterven van een belangrijk persoon maar evengoed bij een klein conflict, een woord dat verkeerd valt, iemand die me lelijk bekijkt. Ze kan ook heel actueel worden bij het voelen van heel veel schoonheid, of bij het beluisteren van een muziekstuk dat zo diep binnenkomt dat het raakt aan mijn fundamentele eenzaamheid. Dit zijn o.a. voor mij ‘snijmomenten’. Dan voel ik mij afgesneden. En dat kan pijn doen, het bloedt.
Afgesneden van de ander omdat ik voel dat die mijn pijn of mijn geluk niet echt aanvoelt zoals ik dat doe; omdat ik voel dat welke troost ik ook wil bieden het niet volledig de pijn wegneemt bij de ander; omdat na elke eenwording er uiteindelijk de realiteit van de eenling wacht.
Afgesneden van mezelf omdat ik het niet onmiddellijk kan vatten. Omdat ik tijd nodig heb om de brokstukken samen te rapen. 

En toch biedt mij het bewustzijn van de fundamentele eenzaamheid ook mogelijkheden. Ze leert me naar binnen te keren en daar in het diepste van mezelf te ervaren dat alles met alles verbonden is. Ze leert me mijn grenzen kennen en ook die van de ander. Binnen die grenzen zijn eindeloze mogelijkheden want ik staar me niet meer blind op mijn verlangen naar de ultieme samensmelting met de ander, noch naar de ultieme poging de ander te begrijpen. De energie die hierdoor vrijkomt stelt me in staat om de verantwoordelijkheid in mezelf te leggen en met zorg om te gaan met verdriet, kwaadheid, blijheid en geluk. Ik blijf wel woorden zoeken om me uit te drukken – ik ben een mens – ik verwacht niet dat ik honderd procent in staat ben dit goed te doen en ik verwacht ook niet dat de ander honderd procent kan aanvoelen wat ik bedoel. 

Ik denk dat heel ons leven een zoektocht is naar hoe we die fundamentele eenzaamheid kleiner kunnen maken. En dat lukt soms best goed. Maar altijd, altijd zal er een stukje ongrijpbaar blijven. Dit is de paradox van ons menszijn. 

Een reactie is altijd welkom!

warme groet,

Chantal